Güncel

Ley­lek­le­rin yuva mal­ze­me­le­ri de de­ğiş­ti

Söke Göl­bent Ma­hal­le­si’nde yuva yapan ley­lek­le­rin yuva ya­par­ken kul­lan­dık­la­rı mal­zem­ler de­ği­şik­lik gös­te­ri­yor.

Es­ki­den dal par­ça­la­rı, ot ve yap­rak­lar­la yap­tık­la­rı yu­va­la­rı şimdi nay­lon poşet, nay­lon ip ve diğer in­san­sal atık­lar­la ya­pı­yor. Böl­ge­de artan çevre kir­li­li­ğin­den yaz ay­la­rı­nı böl­ge­de ge­çi­ren ley­lek­ler­de et­ki­len­me­ye baş­la­dı.

Yuva ya­par­ken kul­lan­dık­la­rı nay­lon ipler ebe­beyn­le­rin ve yavru ley­lek­le­rin ayak­la­rı­na, bo­yun­la­rı­na ve yahut ta bo­yun­la­rı­na do­la­nı­yor. Bazı ley­lek­ler ölür­ken ba­zı­la­rı da kur­ta­rı­lın­ca­ya kadar ezi­yet çe­ki­yor. Bu gibi olum­suz du­rum­lar­la kar­şı­la­şan va­tan­daş­lar du­ru­mu EKO­DOSD’a bil­di­ri­yor. Der­nek baş­ka­nı Ba­hat­tin Sü­rü­cü Elekt­rik da­ğı­tım şir­ke­tiy­le ir­ti­ba­ta ge­çe­rek on­la­ra ait vinç­ler­le ley­lek­le­re yar­dım edi­yor. Geç­ti­ği­miz gün­ler­de ley­le­ğin boy­nu­na do­la­nan ipten onu kur­tar­dık­la­rı­nı ifade eden Ba­hat­tin Sü­rü­cü ya­şa­nan olay­la il­gi­li ola­rak şu açık­la­ma­lar­da bu­lun­du;

“ Ana­do­lu’da en se­vi­len göç­men kuş­la­rın ba­şın­da gelen ley­lek­ler bahar ay­la­rın­da in­san­la­ra büyük mut­lu­luk verir ve zevk­le on­la­rın ha­re­ket­le­ri­ni takip eder­ler. Özel­lik­le kır­sal ke­sim­ler­de hemen her ki­şi­nin ley­lek­ler­le il­gi­li il­ginç hi­ka­ye­le­ri bu­lun­mak­ta­dır. Do­ğa­ya atı­lan çöp­ler gerek ka­ra­sal alan­da ge­rek­se de­ni­zel or­tam­da bir­çok can­lı­yı teh­dit et­mek­te­dir.

Çöp­ler­den en çok et­ki­le­nen can­lı­la­rın ba­şın­da ley­lek­ler gel­mek­te­dir. Af­ri­ka’dan gelir gel­mez bir yan­dan bes­len­me­si­ni ya­pa­rak uzun yol­cu­lu­ğun ver­di­ği yor­gun­lu­ğu çı­ka­rır­ken, bir yan­dan da sa­hip­len­di­ği yu­va­la­rın ta­mi­ra­tı­na baş­lar­lar. Göl­bent Köyü Muh­ta­rı Ahmet Yemiş bir ley­le­ğin boy­nu­na ve aya­ğı­na ip do­lan­dı­ğı­nı ihbar etti. Aynı köyde otu­ran EKO­DOSD Yö­ne­tim Ku­ru­lu Üyesi çift­çi Ab­dul­lah Kavak ta­ra­fın­dan bes­len­me alan­la­rın­da takip edi­len ancak ya­ka­la­na­ma­yan ley­lek boy­nun­da­ki ip­le­rin yu­va­da­ki ça­lı­la­ra ta­kıl­ma­sıy­la bu sefer ha­re­ket ede­mez hale gel­di­ği söy­len­di.

ADM Elekt­rik Da­ğı­tım A.Ş. Söke şefi Şeref Al­do­ğan’la gö­rü­şü­le­rek tek­nik des­tek is­ten­di. Aydın DKMP Şube Mü­dür­lü­ğü uz­man­la­rı ve EKO­DOSD üye­le­ri iş­bir­li­ğiy­le ley­le­ğe do­la­nan ipler te­miz­len­di ve tek­rar uç­ma­sı sağ­lan­dı. Ra­hat­la­yan ley­lek eşiy­le çift­leş­me­si­ni ger­çek­leş­tir­di.

“DOĞAL YAŞAM ALAN­LA­RI KİRLİLİK TEHDİDİ AL­TIN­DA”

Ku­şa­da­sı Eko­sis­te­mi Ko­ru­ma ve Doğa Se­ven­ler Der­ne­ği Baş­ka­nı Ba­hat­tin Sü­rü­cü, böl­ge­de ko­nak­la­yan ley­lek­le­rin in­sa­ni atık­lar yü­zün­den teh­dit al­tın­da ol­duk­la­rı­nı ifade ede­rek, “ Göl­bent’in ley­le­ği bugün kur­tul­du ancak tüm ley­lek­ler yine aynı so­run­la teh­dit al­tın­da bu­lun­mak­ta­dır. Çöp so­run­la­rı­nın daha az ol­du­ğu geç­miş yıl­lar­da ley­lek­ler yu­mur­ta­dan çıkan yav­ru­la­rı­nın daha rahat et­me­si ve ça­lı­lar­dan et­ki­len­me­me­si için yu­va­ya ot ve saman gibi yu­mu­şak doğal mal­ze­me­ler ta­şı­mak­tay­dı. Ancak çöp­le­rin artık ge­li­şi­gü­zel du­yar­sız­ca do­ğa­ya atıl­ma­sı yü­zün­den, ley­lek­le­rin de dav­ra­nış­la­rı de­ğiş­ti. Yu­va­ya ta­şı­ma­da daha kolay olan insan kay­nak­lı atık­la­ra yö­nel­di­ler. Bugün bir ley­lek yu­va­sı­na ba­kıl­dı­ğın­da in­san­la­ra ait her türlü mal­ze­me­yi bul­mak müm­kün­dür. Çev­re­ye atı­lan başta plas­tik po­şet­ler, gübre çu­val­la­rı, kı­ya­fet­ler, oyun­cak­lar, saman ip­le­ri vb. gibi bir­çok atık mal­ze­me, ley­lek­ler ta­ra­fın­dan yu­va­la­ra ta­şın­mak­ta­dır. Eski yıl­lar­da ol­ma­yan Pan­de­mi dö­ne­min­de yoğun ola­rak kul­la­nı­lan Covid mas­ke­le­ri­ni artık ley­lek yu­va­la­rın­da da gör­me­ye baş­la­dık. Özel­lik­le mas­ke­le­rin ip­le­ri­nin yav­ru­la­rın boy­nu­na do­lan­ma­sı ha­lin­de so­nuç­la­rı kötü ola­cak­tır. Doğa Ko­ru­ma ve Milli Park­lar, Ege Üni­ver­si­te­si ve EKO­DOSD iş­bir­li­ğiy­le ve ADM’nin tek­nik des­tek­le­riy­le ya­pı­lan yavru ley­lek hal­ka­la­ma ça­lış­ma­la­rı sı­ra­sın­da kır­sal ke­sim­ler­de çöp­le­rin do­ğa­ya atıl­ma­ma­sı­na yö­ne­lik ça­lış­ma­lar yap­mak­ta­yız.Bu ko­nu­da kah­ve­le­re ası­la­cak bir pos­ter ça­lış­ma­sı ya­pa­ca­ğız. Kö­yü­müz­de, ken­ti­miz­de, do­ğa­mız­da, çev­re­miz­de, de­niz­le­ri­miz­de, göl­le­ri­miz­de ve akar­su­la­rı­mız­da en büyük so­ru­nu­muz çöp­ler ol­mak­ta­dır. Çöp­ler başta ley­lek­ler olmak üzere bir­çok can­lı­yı teh­dit et­mek­te­dir”